Сэтгэгдэл 0
Сонгууль болдгоороо боллоо. Залуусын оролцоо ч бага байлаа. Уламжлал ёсоор залуусаа муулж, хөгшчүүдийн хэрэг бараг байгаагүй мэтээр уянгалцгааж байна. Гэхдээ улстөрд уянга байдаггүй гэдгийг хэн хүнгүй мэднэ. Орон нутгийн сонгуулийг товчхондоо АН, ХҮН төлбөрөө авч, Женкогийн ноход хашаандаа үлдсэн гэж дүгнэвээс зохистой. НИТХ дээр л гэхэд МАН 45 суудлаас 40-г, АН үлдсэн тавыг нь авав. Орон нутагт 14 аймагт МАН, үлдсэн долоон аймагт нь АН ялжээ. ХҮН харин байнд ч үгүй, банзанд ч үгүй үлдлээ. Энэ сонгуулийн онцолж ярих ёстой, цаасан дээр бичиж үлдээх ёстой зүйл гэвэл “Женко”-гийн тэжээсэн ноход хашаандаа үлдсэн явдал.
Өнгөрсөн УИХ-ын сонгуулийн үр дүнгээр ордонд хэдэн суудалтай болсон АН, ХҮН хоёр эрх баригчдад бадар барьж очоод засагт эвссэн. Эвсэхдээ бодлогын яамдуудыг нь өгчихсөн. Хожим хойно орон нутгийн сонгуулийн сурталчилгааны индэр дээрээс улаан өнгөтэй бал барьж байгаад гишүүн болчихсон нэгэн “Ардчилсан намд бодлогын яамдаа өгсөн нь Ардын намд боловсон хүчин байхгүйтэй холбоотой” гэж уянгалсан байна лээ. Улс төрд уянга гэж байдаггүй гэж нийтлэлийн эхэнд дурдсан. Эрх баригчид бодлогын яамдаа Ардчилсан намд өгчихөөд байхад ажил яагаад урагшлахгүй байна гэж хэзээ нэг цагт тонгорох гээд бодлогын гэх тодотголтой яамдаа өгсөн гэдгийг санахад илүүдэхгүй. Тэгэхээр унах барьцандаа орчихсон Ардчилсан нам олон том юм бодоод хэрэггүй гэдгийг НИТХ-ын сонгууль харуулчихлаа. Тийм ч учраас 2020 оны НИТХ-ын сонгуульд найман суудал авч байсан АН, энэ жилийн сонгуулиар таван суудал авлаа. Олон жил өнгөлж байсан Сүхбаатар дүүргийн ИТХ-д авсан суудлын тоо нь ч өмнөхөөс буурсан. Тэгэхээр Ардчилсан нам үндсэндээ ялагдчихсан гэсэн үг. Зарим нэг “Женко”-гийн тавиулууд олон нам оролцсон нь АН-ын саналыг хуваалцсан гэж донгоссон байна лээ. Үгүй юм л даа. Засаглах амбиц, засах бодлого, засдаг хүн байхгүй нь л АН-ын ялагдлын гол хүчин зүйл болсон гэдгийг ойлгочиход гэмгүй. Уг нь соёлтой оронд бол намын дарга нь уучлал гуйгаад суудлаа өгөх ёстой. Гэтэл манайд муухай царайлаад сайд болчихсон байдаг. ХҮН-тэй бол бүр ярих ч юм биш. Уг нь АН-ыг бодвол хүн, хүч байгаа юм. Гэхдээ удирдлага нь МАН-тай нэг хөнжилд орчихсон нь доор байгаа хэдээ сэхэл авалгүй хөөгөөд явуулах шалтгаан болжээ. Дөрвөн жилийн өмнө НИТХ-ын сонгуульд гурван суудал авч байсан ХҮН-ээс өнөөдөр дүрс нь ч алга. Дүр нь харин өөрчлөгдсөн шүү. Өөрчлөгдөхдөө сайдын дүрээр засагт занхайж байгаа.
Сонгуулийн дүнгээр хулгайчид байрандаа, ноход хашаандаа үлдсэн нь цохож ярих үйл явдлын нэг байв. Женкогийн идүүрээр амьдралаа болгосон хөмсөг зангилж, хоолой шахсан хэд маань хашаандаа үлдэв. Тэр нь ч болсон юм. Сөөнгө хоолойгоор Корльёныг дуурайсан “Женко” одоо өөрөөс нь өөр гол дүр байхгүй, моодноос гарчихсан гэдгээ ойлгосон баймаар. Өөрийг нь дагасан хэдээ шоронд оруулдаг, шоронд орсон элементүүд өөрийг нь дагадаг гэдгийг ч тэр өнөө цагийн өнгөн дээр гадарласан нь лавтай. Ардчилсан намынхны хэлдгээр сонгогчид хэрсүүжсэн гэдгийг тэр гадарласан байж таараа. Түүний хөтөлж оруулах гэж байсан ноход хүчин, хулгайн хэргээр хоёр, гурван ч удаа ял эдлэн өршөөгдөж байсныг баримтаар ил болгоход хамгийн их гайхаж харсан нь тэд өөрсдөө. Хулгайч, хулгайч гэж хамгийн чангаар хашхирдаг мөртлөө өөрсдөө тийм байсан нь ил болоход дуугаа хураасан нь ч тэд. Одоо үр дүнд нь төрийн босго алхах биш байсан хашаандаа үлдсэн. Энэ үр дүн тэдэнд таалагдахгүй байж болох ч Монгол төрийн ирээдүйд, Монгол Улсад ашигтай үрдүн байсан гэдэг нь л энэ сонгуулийн ололт байлаа.
Өнгөрсөн УИХ-ын сонгуулийн үр дүнгээр ордонд хэдэн суудалтай болсон АН, ХҮН хоёр эрх баригчдад бадар барьж очоод засагт эвссэн. Эвсэхдээ бодлогын яамдуудыг нь өгчихсөн. Хожим хойно орон нутгийн сонгуулийн сурталчилгааны индэр дээрээс улаан өнгөтэй бал барьж байгаад гишүүн болчихсон нэгэн “Ардчилсан намд бодлогын яамдаа өгсөн нь Ардын намд боловсон хүчин байхгүйтэй холбоотой” гэж уянгалсан байна лээ. Улс төрд уянга гэж байдаггүй гэж нийтлэлийн эхэнд дурдсан. Эрх баригчид бодлогын яамдаа Ардчилсан намд өгчихөөд байхад ажил яагаад урагшлахгүй байна гэж хэзээ нэг цагт тонгорох гээд бодлогын гэх тодотголтой яамдаа өгсөн гэдгийг санахад илүүдэхгүй. Тэгэхээр унах барьцандаа орчихсон Ардчилсан нам олон том юм бодоод хэрэггүй гэдгийг НИТХ-ын сонгууль харуулчихлаа. Тийм ч учраас 2020 оны НИТХ-ын сонгуульд найман суудал авч байсан АН, энэ жилийн сонгуулиар таван суудал авлаа. Олон жил өнгөлж байсан Сүхбаатар дүүргийн ИТХ-д авсан суудлын тоо нь ч өмнөхөөс буурсан. Тэгэхээр Ардчилсан нам үндсэндээ ялагдчихсан гэсэн үг. Зарим нэг “Женко”-гийн тавиулууд олон нам оролцсон нь АН-ын саналыг хуваалцсан гэж донгоссон байна лээ. Үгүй юм л даа. Засаглах амбиц, засах бодлого, засдаг хүн байхгүй нь л АН-ын ялагдлын гол хүчин зүйл болсон гэдгийг ойлгочиход гэмгүй. Уг нь соёлтой оронд бол намын дарга нь уучлал гуйгаад суудлаа өгөх ёстой. Гэтэл манайд муухай царайлаад сайд болчихсон байдаг. ХҮН-тэй бол бүр ярих ч юм биш. Уг нь АН-ыг бодвол хүн, хүч байгаа юм. Гэхдээ удирдлага нь МАН-тай нэг хөнжилд орчихсон нь доор байгаа хэдээ сэхэл авалгүй хөөгөөд явуулах шалтгаан болжээ. Дөрвөн жилийн өмнө НИТХ-ын сонгуульд гурван суудал авч байсан ХҮН-ээс өнөөдөр дүрс нь ч алга. Дүр нь харин өөрчлөгдсөн шүү. Өөрчлөгдөхдөө сайдын дүрээр засагт занхайж байгаа.
Сонгуулийн дүнгээр хулгайчид байрандаа, ноход хашаандаа үлдсэн нь цохож ярих үйл явдлын нэг байв. Женкогийн идүүрээр амьдралаа болгосон хөмсөг зангилж, хоолой шахсан хэд маань хашаандаа үлдэв. Тэр нь ч болсон юм. Сөөнгө хоолойгоор Корльёныг дуурайсан “Женко” одоо өөрөөс нь өөр гол дүр байхгүй, моодноос гарчихсан гэдгээ ойлгосон баймаар. Өөрийг нь дагасан хэдээ шоронд оруулдаг, шоронд орсон элементүүд өөрийг нь дагадаг гэдгийг ч тэр өнөө цагийн өнгөн дээр гадарласан нь лавтай. Ардчилсан намынхны хэлдгээр сонгогчид хэрсүүжсэн гэдгийг тэр гадарласан байж таараа. Түүний хөтөлж оруулах гэж байсан ноход хүчин, хулгайн хэргээр хоёр, гурван ч удаа ял эдлэн өршөөгдөж байсныг баримтаар ил болгоход хамгийн их гайхаж харсан нь тэд өөрсдөө. Хулгайч, хулгайч гэж хамгийн чангаар хашхирдаг мөртлөө өөрсдөө тийм байсан нь ил болоход дуугаа хураасан нь ч тэд. Одоо үр дүнд нь төрийн босго алхах биш байсан хашаандаа үлдсэн. Энэ үр дүн тэдэнд таалагдахгүй байж болох ч Монгол төрийн ирээдүйд, Монгол Улсад ашигтай үрдүн байсан гэдэг нь л энэ сонгуулийн ололт байлаа.
Б.Болорсүх
Та сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууныг баримтална уу. Ёс бус сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Мэдээний сэтгэгдэлд SHUGELULEEGCH.mn хариуцлага хүлээхгүй.