Улаанбаатар хотын захирагч Р.Нямбаатар ТҮК-ийн ажилчдын цалинг ирэх зургаадугаар сарын 01-нээс 3.5 сая төгрөг болгохоо мэдэгдснээр улс төр, нийгмийн хүрээнд хүчтэй маргаан өрнөөд байна.
Манай хотыг цэвэр цэмцгэр байлгахын төлөө өдөр, шөнөгүй махийтлаа ажилладаг “гудамжны цэвэрлэгчид”-ийн цалин 2023 онд 1.7 сая төгрөг амлаад ч ажиллах хүн олдохгүй байна гэж хотын менежер хэвлэлээр гасалж байсан. Түүнээс өмнө буюу 2019 онд ТҮК-ийн ажилчдын цалин дунджаар 600-700 мянган төгрөг байв. Яг өнөөдрийн байдлаар “гудамжны цэвэрлэгчид” маань 1.4 сая төгрөгөөс татвар, шимтгэлээ хасаад 1.2 сая орчим төгрөг гар дээрээ авдаг.
Тэгвэл гадаад орнуудад ТҮК-ийн ажилчдын цалинг судалж үзэхэд тухайн улсынхаа эдийн засгийн чадамжаас гадна байгаль орчны онцлогоосоо хамаараад өөр, өөр байна. Жишээ нь, Филиппин улсад ТҮК-ийн ажилчны сарын цалин монгол төгрөгөөр 850,000 байдаг бол түүнээс жаахан хойшлоод манай урд хөрш БНХАУ-д ТҮК-ийн ажилчдын цалин сарын дунджаар 2.1 сая төгрөгтэй тэнцэж байна. Гэхдээ бүх юм нь хямд үнэтэй БНХАУ-д энэ цалин нь хангалттайгаас дээш. Тус улсад зам талбайд анхлан ажилчны цалин жилд 42,000 мянган юань буюу 22,000,000 төгрөг. Харин наймаас олон жилийн туршлагатай бол жилийн 63,000 юань буюу 29,000,000 төгрөгөөс дээш байна. Манай иргэдийн хамгийн ихээр очиж, ажил хөдөлмөр эрхэлдэг БНСУ-д ТҮК-ийн ажилчны цалин анхлан ажилчин бол жилийн 20,000,000 вон, наймаас олон жилийн туршлагатай бол жилийн 29,000,000 вон байна. Япон улсад хамгийн багадаа 57,000,000 төгрөгтэй тэнцэх хэмжээний иенийн цалин, урамшуулал авдаг. ТҮК-ийн ажилчдадаа хамгийн өндөр цалин олгодог улсыг нэрлэвэл Швейцарь. Тэнд ТҮК-ийн ажилчдын цалин дунджаар жилийн 45 мянган франк буюу 165 сая төгрөгтэй тэнцэнэ. Хэрэв туршлагатай бол энэ тоо нэмэгдэнэ. Европын хамгийн жижиг вант улс бөгөөд хөрөнгө чинээгээр дэлхийд дээгүүрт ордог Люксембургт цагийн 20 евро буюу жилийн 41,000 еврогийн цалинтай.
Улс орнуудын ТҮК-ийн ажилчдын цалингийн хэмжээг харьцуулаад дүгнэхэд дэлхийн бөмбөрцөгийн өмнөд болон хойд хэсгээрээ ялгарна. Дэлхийн бөмбөрцөгийн өмнөд хэсэг буюу халуун орны бүсэд оршдог орнуудын ТҮК-ийн цалин дэлхийн бөмбөрцөгийн хойд хэсгээс харьцангуй бага байгаа нь цаг уур, байгаль орчны онцлогоосоо хамаарах мэт. Жишээ нь, хамгийн өндөр цалин олгож байгаа Швейцарь улс бол цас, шуурга ихтэй, уулын таг дээр байрласан хүйтэн, сэрүүн уур амьсгалтай. Англи л гэхэд бороо ороогүй үедээ асар их цас унадаг. Америкийн дулаан уур амьсгалтай өмнөд нутгийн ТҮК-ийн ажилчдын цалин  Нью-Йорк, Чикаго, Мэйн мужтай харьцуулахад эрс ялгаатай. Учир нь, тэнд цас бага унадаг хөвөнгийн тариаланд тохиромжтой дулаан уур амьсгалтай. Канад улсын тухайд бүр ойлгомжтой. Япон, Солонгос гэх мэт улс ТҮК-ийн ажилчдадаа Азийн бусад улсаас өндөр цалин олгодог нь мөн л цаг уурын хүнд нөхцлөөс хамааралтайг дээрх цалингийн хэмжээнээс харж болно.
Улаанбаатар бол дэлхийн хамгийн хүйтэн нийслэл. Монгол орон өвөл урттай. Сибирийн хүйтэн уур амьсгалд хамгийн их өртдөг нийслэл учраас ТҮК-ийн ажилчид зуны гурван сараас бусад улиралд махир төмөр барьчихаад л үүр цайхаас үдшийн бүрий тасарсан ч хөлдүү цемент нүдэж зогсдог. Энэ бол явган зорчигч байтугай авто зам нь хүртэл халдаг Швейцарь улстай харьцуулахад тэвчишгүй хүнд хөдөлмөрт орох билээ.