Парисын алдарт Эйфелийн цамхагаас 30-хан км зайтай орших XII зуунаас эхтэй асар үнэтэй цайзыг дуудлага худалдаанд оруулах зарыг энэ сарын 17-ны өдөр тараажээ. Дуудлага худалдааны гол нэрлэсэн бараа нь нэгэн цагт Ротшильдийн гэр бүл, Мароккогийн хааны эзэмшилд байсан Шатью Дарманивилльерс цайз юм. Дуудах үнэ нь 425 сая евро.

XII зуунаас эхтэй, XIX зууны английн өнгө төрхийг илтгэсэн энэхүү тансаг зэрэглэлийн цайз нь асар баялаг түүхтэйгээс гадна сонирхууштай нэг зүйл нь Монгол Улсын иргэн дуудлага худалдаанд оролцож байгаа нь юм. Мэншн Глобал гэх тансаг зэрэглэлийн цайз, орд харш, шилтгээний дуудлага худалдаа эрхэлдэг байгууллага дээр дурдсан түүхэн үл хөдлөх хөрөнгийн дуудлага худалдаанд оролцогсдын нэр усыг зарладаггүй хатуу зарчим баримталдаг учир Монгол улсын нэг иргэнээс гадна үнийн санал ирүүлсэн гэх Зүүн Европын нэг, Азийн гурван оролцогчийн мэдээлэл одоогоор тодорхойгүй байна.

Ардчилал гарч чөлөөт эдийн засгийн ачаар Монголоос долларын тэрбумтан хэд хэд төрсөн ч 452 сая ам.доллар буюу 1.6 их наяд төгрөгийн үнэтэй цайз худалдаж авах хүн бидний дунд байгаа болов уу? Саяхан л хэл ам татлаад байсан экс Ерөнхий сайд Сү.Батболдын авлигын мөнгөөр авсан гэх Нью-Йорк дахь хоёр орон сууц нь тус бүрдээ арав гаран сая ам.долларын үнэтэй. Энэ бол Шатью Дарманивилльерс цайзын дуудах үнэтэй үнэхээр харьцуулшгүй юм.

Цайзын өмнөх эздийг нь дурдвал Эдмонд Ротшильд 1877 онд худалдаж аваад орчин үеийн өнгө төрх шингээн шинэчилж, эдлэн газрыг нь тэлсэн байна. Ингэж явсаар 1980 онд Марокко улсын хаан II Хассан худалдаж авчээ. Харин 1999 онд II Хассан нас барж, Шатью Дарманивилльерсийн эзэмшил түүний хүүд шилжив. Улмаар 2008 онд дахин өөр эзний гарт очсон нь Ойрхи Дорнодын нэгэн чинээлэг эрхэм байжээ. Тухайн үед 200 сая еврогоор худалдан авсан уг цайзыг шинэ эзэн нь нэг ч удаа ашиглаж байгаагүй юм байна. Ийнхүү дахин дуудлага худалдаагаар орох болж, анхны дуудах үнэ 425 сая евро хэмээн зарласан нь өнөөг хүртэлх хүн төрөлхтний түүхэн дэх хамгийн өндөр үнэтэй цайзаар тодорчээ.

Ротшильд овог бол дэлхийн баялагийн дийлэнх хувийг эзэмшдэг, дэлхийн эдийн засаг, улс төрийг атгадаг гурван гэр бүлийн нэг гэдгээрээ алдартай юм. Банк санхүүгийн магнат Ж.П.Морган, газрын тос, төмөр замын магнат Рокефеллер, мөн дээр дурдсан Ротшильдийн гэр бүлийнхэн бол хүн төрөлхтний хувь заяаг ч шийдэж чадах асар их эрх мэдэлтэй гурамсан гарт багтдаг гэдэг.